Miód jest drogocennym darem ofiarowany nam przez przyrodę i pszczoły. Wytwarzany jest przez pszczołę miodną z nektaru lub spadzi, a także z obu tych surowców. Gdy pszczoły-zbieraczki przyniosą do ula nektar podlega on wielu zmianom, by stać się miodem. Miód najczęściej pochodzi z nektaru wielu różnych kwiatów, które kwitną w okolicach pasieki i wtedy nazywamy go miodem wielokwiatowym. Jednak w regionach gdzie dominuje roślinność jednego gatunku można otrzymać tzw. miody odmianowe. Poszczególne gatunki miodu mają różne kolory, odmienne konsystencje oraz zapach i smak. Właściwości lecznicze miodu są znane ludzkości od zarania dziejów. Z uwagi na zawarte w nich substancje lecznicze, cukry proste, kwasy organiczne i enzymy, miody gatunkowe stosowane są pomocniczo w określonych schorzeniach.
Każdy naturalny miód ulega krystalizacji, ale tempo krystalizacji zależy od gatunku miodu oraz temperatury w jakiej miód jest przetrzymywany. Dekrystalizację miodu czyli doprowadzanie do stanu płynnego przeprowadza się poprzez podgrzewanie miodu do temperatury około 40-42 st. Celcjusza. Należy pamiętać, że wysokie temperatury powodują przegrzanie miodu, przez co całkowicie traci on swoje właściwości zdrowotne. Miód należy chronić przed działaniem promieni słonecznych.
Dla miłośników kanapek z miodem polecamy miody kremowane(kremowe). Miód taki uzyskuje się za pomocą wielokrotnego mieszania w urządzeniu zwanym kremownicą a czynność tą wykonuje się w początkowej fazie krystalizacji. Podczas kremowania do miodu nie są dodawane żadne substancje. Kremowany miód daje się smarować jak masło i utrzymuje taką konsystencję przez cały czas. Należy podkreślić, że w procesie kremowania miód nie traci swoich właściwości.
Poniżej postaramy się pokrótce omówić najpopularniejsze miody.
Miody jasne
Miód akacjowy – ma barwę jasnokremową, przechodzącą w bezbarwną, a po skrystalizowaniu od białej do słomkowej. Ma zastosowanie w leczeniu choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, nadkwaśnego nieżytu żołądka, zapaleń błony śluzowej i stanów kurczowych jelita cienkiego i grubego. Ze względu na dużą zawartość fruktozy bardzo długo pozostaje płynny.
Jeśli zgaga Ci doskwiera,
Jeśli wrzód w żołądku wzbiera,
Miód z akacji Cię wspomoże,
Śluzu doda, kwasy zmoże.
Miód rzepakowy – w stanie płynnym jest bezbarwny albo w kolorze słomkowym. Po skrystalizowaniu jest barwy białokremowej. Jest stosowany w chorobach układu krążenia(miażdżyca), w chorobach wątroby oraz przy stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, a także przy schorzeniach skóry. Miód rzepakowy wyrównuje w organizmie niedobory potasu oraz obniża ciśnienie krwi. Stosowany zewnętrznie, w przypadku oparzeń, zapobiega tworzeniu się pęcherzy i związanych z nimi infekcji. Ze względu na dużą zawartość glukozy szybko krystalizuje, a jego wygląd przypomina wtedy smalec.
Boli serce, bok drętwieje,
Już miażdżyca ma nadzieję.
Zawał, zator, nadciśnienie?
Nic z tych rzeczy, ozdrowienie.
Co sprawiło stan odnowy?
Propolis i miód rzepakowy.
Miód lipowy – płynny ma barwę od zielonkawożółtej do jasnobursztynowej. Po skrystalizowaniu ma konsystencję drobnoziarnistą, jednocześnie zmieniając swoją barwę na białożółtą lub złocistożółtą. Wyróżnia się silnym aromatem przypominającym woń kwiatów lipy. W smaku jest dość ostry a nawet lekko gorzkawy. Wykazuje działanie napotne, przeciwgorączkowe, przeciwskurczowe, wykrztuśne i uspokajające. Miód lipowy stosowany jest w leczeniu ostrych i przewlekłych chorób przeziębieniowych, angin, zapalenia zatok obocznych nosa, zapalenia oskrzeli oraz w chorobach dróg moczowych i reumatycznych. Jest zaliczany do miodów o wysokiej aktywności antybiotycznej.
Kiedy grypa znów Cie zmoże,
Miód lipowy Ci pomoże.
On wyleczy Cię z anginy,
Bez brania tetracykliny.
Miód mniszkowy – miód z mniszka lekarskiego cechuje się jasnokremową
barwą, czasem jasnożółtą i delikatnym, słodkim smakiem. Daje się wyczuć zapach kwiatów mniszka.
Krystalizuje szybko przybierając drobnokrystaliczną konsystencję. Miód mniszkowy stosowany jest w chorobach wątroby i dróg żółciowych, niedokrwistości, chorobach reumatycznych, schorzeniach żołądka oraz stanach wyczerpania psychofizycznego. Miód ten przyśpiesza gojenie ran.
Miód koniczynowy – z koniczyny białej kolor ma słomkowy o słodkim smaku; z czerwonej – łososiowy, lekko kwaśny. Działa uspokajająco, stosowany jest w wyczerpaniu nerwowym i anemii.
Miód nawłociowy – barwy jasnej żółtej, posiada wyjątkowy, lekko kwaskowy smak, często krystalizuje do konsystencji kremu.
Zastosowanie lecznicze: stosowany w leczeniu układu moczowego, prostacie, dróg żółciowych oraz stawów. Wykazuje działanie moczopędne i żółciopędne, przeciwzapalne i dezynfekujące. Posiada dużo rutyny i kwertycyny, które poprawiają ukrwienie nerek, a także żył kończyn dolnych.
Miody ciemne
Miód wielokwiatowy – zbierany jest z różnych roślin uprawnych, kwiatów i ziół. Kolor od jasno- do ciemnobrązowego. Zapach zależy od zebranego nektaru. Stosowany przeciw anemii jak również w chorobach alergicznych dróg oddechowych.
Miód gryczany – kolor od bursztynowego do ciemnobrązowego. Ma silny zapach kwiatów gryki, w smaku ostry, lekko piekący. Zawiera dużo magnezu i witamin. Stosowany w schorzeniach układu krążenia, miażdżycy, osłabieniu pamięci, a także po złamaniach.
Miód wrzosowy – ma kolor brunatny i ostry, gorzkawy smak. Posiada właściwości lecznicze przy zapaleniu dróg moczowych, kamicy nerkowej oraz zapaleniu jelit. Działa uspokajająco, stosowany jest w wyczerpaniu nerwowym i anemii.
Miody spadziowe
Miód ze spadzi drzew iglastych – zazwyczaj szarozielony, o delikatnym smaku, mało słodki. Działa przeciwzapalnie, wykrztuśnie i antyseptycznie. Stosowany przy obniżonej odporności organizmu, schorzeniach płuc, stawów i układu nerwowego. Przeciwdziała promieniowaniu jonizującemu. Polecany dla dzieci.
Miód ze spadzi drzew liściastych – głównie lipy, klonu, jawora lub dębu. Kolor od zielonkawo-złocistego do brunatnego, cierpki w smaku, czasem o lekko wyczuwalnym karmelowym aromacie. Ma właściwości moczopędne, żółciopędne oraz przeciwzapalne i dezynfekujące.
Miód mieszany spadziowo-nektarowy – kolor brunatnozielony. Ma dużą aktywność antybiotyczną.Powyższe informacje mają charakter edukacyjny i nie stanowią porady medycznej.Wykorzystano fragmenty wierszy Jerzego Gali.